Science Café > De Deining van Ruimtetijd

Ruimte en tijd zijn niet zoals we het kennen, een ‘statisch decor’ waarin ons leven zich afspeelt en de wereld voortraast. Volgens Einsteins algemene relativiteitstheorie vormen ze een samengesteld geheel, ruimtetijd, dat onder invloed van materie wordt vervormd, hetgeen we ervaren als zwaartekracht. 

Versnellende objecten veroorzaken hierbij rimpelingen in de ruimtetijd die zich als een zwaartekrachtsgolf voortplanten. In 2015, een eeuw na deze voorspelling, is met ultragevoelige detectoren men erin geslaagd ook daadwerkelijk zo’n minuscule ‘schreeuw’ van twee samensmeltende zwarte gaten waar te nemen. Inmiddels is een aardige catalogus observaties van kosmisch geweld vergaard en aan de hand van dit unieke signaal een heel nieuw en spannend onderzoeksgebied binnen de natuur- en sterrenkunde ontstaan. 

De volgende stap nu is de Einstein Telescoop, een kilometerslange driehoekige 3G zwaartekrachtsgolvendetector. Met haar extreme gevoeligheid moet deze de gehele geschiedenis van het heelal voor ons gaan ontsluiten en licht werpen op belangrijke open vragen van de fundamentele fysica en kosmologie.

Het zwaartekrachtsgolvenonderzoek staat op maandag 12 december centraal in een Engelstalig Science Café, wanneer experts Gideon Koekoek (UM) en Gijs Nelemans (RU) te gast zijn in de pub. 

Koekoek is theoretisch natuurkundige van de Universiteit Maastricht, waar het ETpathfinder lab werkt aan de ontwikkeling van technologie voor de Einstein Telescoop en men hoopt dit miljardenproject te mogen realiseren in de kalkbodem van de Nederlands-Duits-Belgische grensregio. 

Radboud hoogleraar zwaartekrachtsgolf astrofysica Nelemans speelde een sleutelrol bij de analyse van de eerste meting. Hij doet onderzoek aan bronnen zoals dubbelsterren en is projectleider van de Nederlandse bijdrage aan LISA, de te bouwen ruimtedetector voor zwaartekrachtsgolven met een langere golflengte. Vanaf 19.30 uur en verder gedurende de avond zal het duo Croí, hart in Keltisch, The Shamrock onderdompelen in golven Ierse folk met hart en volop sfeer.

> 20u | Gideon Koekoek (UM) en Gijs Nelemans (RU)

> 19u30 pm | Croí - live

> moderator: Sijbrand de Jong

> maandag 12 december 2022, 19u30/20u - 22u

> The Shamrock, Smetiusstraat 17 Nijmegen

> gratis entree, vrije inloop

> in Engels

> https://www.sciencecafenijmegen.nl/actueel/2022december12/