Gemiddeld 240 afvalitems per 100 meter op oevers van de Waal

NIJMEGEN - Per honderd meter rivieroever worden langs de Waal gemiddeld 240 stuks afval gevonden. Dat blijkt uit de meest recente metingen van Schone Rivieren. Voor heel Nederland ligt dit gemiddelde op 409 stuks.

In totaal zijn op drieënzestig plekken langs de Waal metingen uitgevoerd door honderdzesentwintig vrijwillige rivierafvalonderzoekers. Daarbij werden in totaal 15.110 stuks afval gevonden. De top 5 bestaat uit ondefinieerbare folies kleiner dan 50 cm, ondefinieerbare harde stukjes plastic en snoep-, snack- en chipsverpakkingen. Op plek 4 staan glazen potten en flessen, gevolgd door stukjes piepschuim.

Recordaantal stuks afval

Van half februari tot half maart vonden vrijwilligers van Schone Rivieren op 512 onderzoeksgebieden langs rivieren in heel Nederland, waar zwerfvuil gemonitord wordt, ruim 210.000 stuks afval. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van het voorjaar 2020. Dankzij de forse toename van het aantal vrijwilligers en zodoende ook het aantal onderzoekslocaties kon meer afval van de rivieroevers worden geregistreerd en opgeruimd. Per 100 meter rivieroever troffen de rivierafvalonderzoekers gemiddeld 409 afvalitems aan.

Van al het gevonden afval is 84 procent plastic. Opmerkelijk is dat er maar liefst zes soorten Single Use Plastics (SUP) in de top 15 staan. Schone Rivieren is dan ook groot voorstander van het verbod op diverse soorten wegwerpartikelen, zoals plastic bestek, dat vanaf 3 juli 2021 ingaat. “Een verbod is het krachtigste wapen in de strijd tegen plasticvervuiling. Wat niet geproduceerd wordt, kan immers ook nooit in het milieu terechtkomen. Maar we zijn er nog lang niet. De lijst verboden producten mag wat ons betreft stevig worden uitgebreid met alle plastics die relatief vaak voorkomen in het milieu, zoals bijvoorbeeld vuurwerk met plastic en vispluis”, stelt Anne Stolk, woordvoerder Schone Rivieren.

Wegwerpbekers 

Jaarlijks worden er in Nederland maar liefst drie miljard koffiebekers weggegooid. Dat zijn er meer dan honderd per persoon. Vrijwillige onderzoekers van Schone Rivieren vonden bij hun voorjaarsonderzoek langs de oevers zo’n 1800 wegwerpbekers, gemiddeld ruim 3 per 100 meter. IVN Natuureducatie, Stichting De Noordzee en Plastic Soup Foundation, de organisaties achter Schone Rivieren, pleiten daarom voor een verbod op gratis bekers voor eenmalig gebruik. “Het moet én kan anders. Met een verplichte bijdrage op wegwerpbekers wordt hergebruik de norm”, stelt Stolk.

Onderzoeksgebied

Het onderzoek van Schone Rivieren is het meest grootschalige afvalonderzoek in de Nederlandse rivierdelta. Met behulp van burgerwetenschap worden twee keer per jaar gegevens verzameld. Het onderzoeksgebied, dat al bestond uit de Maas, Waal, IJssel, Nieuwe Waterweg, Dordtse Kil, Oude Maas, Hollands Diep en het Haringvliet is in 2020 verder uitgebreid met de Nederrijn, Lek, Overijsselse Vecht, Grevelingen, Oosterschelde en Westerschelde.

Een onderzoeksgebied bestaat uit 100 meter rivieroever. Vanaf de waterlijn tot aan de aaneengesloten begroeiing wordt afval verzameld en genoteerd. Stichting De Noordzee voert controlemetingen uit om de kwaliteit te waarborgen. Ook dragen de analyses bij aan de kennis over de verplaatsing en bronnen van afval in de Nederlandse riviersystemen.