Het handgeschreven geschiedenisboek (circa 1450) met links een afbeelding van de Valkhofburcht in Nijmegen.
Het handgeschreven geschiedenisboek (circa 1450) met links een afbeelding van de Valkhofburcht in Nijmegen. Foto:

Oudste afbeelding Valkhofburcht gevonden

NIJMEGEN - Nu te zien in kasteel Huis Bergh in 's-Heerenberg: de oudste afbeelding van het Valkhof in Nijmegen. 

In 2017 verwierf kasteel Huis Bergh een handgeschreven geschiedenisboek dat bleek te dateren rond 1450 en dat eigendom is geweest van Willem II, heer van Bergh (1404-1465). Het boek bevat hoofdstukken (kronieken) van verschillende landstreken, zoals het graafschap Holland, het hertogdom Kleve en het hertogdom Gelre. Onderzoek door prof. dr. Johan Oosterman heeft uitgewezen dat het hoofdstuk over Gelre de oudst opgetekende geschiedenis van Gelre is die we tot nu toe kennen. Het is een paar jaar eerder geschreven dan de reeds bekende geschiedenis van Gelre van de hand van Willem van Berchen uit Nijmegen. 

Oosterman vermoedt dat het Berghse geschiedenisboek ook in Nijmegen tot stand is gekomen. Het handgeschreven boek in de taal van het Nederrijngebied, bevat een 20-tal fraaie pentekeningen, ook daterend rond 1450. De kunstenaar die ze maakte, werkte volgens onderzoeker dr. Rob Dückers in de traditie van de gebroeders Van Lymborch uit Nijmegen. Dückers ontdekte dat de pentekening aan het begin van het hoofdstuk over Gelre een afbeelding bevat van de Valkhofburcht. Links achter het hoofd van de hertog van Gelre, onderwerp van de tekening, zie je een gebouwencomplex waarin duidelijk de donjon en de kapel van het Valkhof zijn te onderscheiden. 

De tentoonstelling over het geschiedenisboek getiteld 'Kracht van kronieken, het oudste geschiedenisboek van Gelderland komt thuis', is nog tot en met 14 november te zien in kasteel Huis Bergh in 's-Heerenberg. Hoogtepunt van de tentoonstelling is een aantal handgeschreven kroniekenhandschriften, waaronder het Berghse kroniekenhandschrift, de kroniek van Willem van Berchen uit het archief van Nijmegen, de kronieken van Kleef uit het archief van Kleve en de kroniek van Hendrik van Heessel uit de Hendrick Conscience bibliotheek Antwerpen.



Verder de kroniek van Froissart in het Middelnederlands met de knieval miniatuur van Willem I van Gelre voor de Franse koning uit de KB Den Haag, de Nederrijnse historiebijbel uit de Staatsbibliothek zu Berlin en de Maan en klaagbrief van Van Meurs uit het Zutphens archief.