Rabbijn Alexander Salomons, Roosje Salomons-Hes en hun kinderen (vlnr) Sara, Abraham, Louis en Sprins. (Bron: Privécollectie Izak Salomons).
Rabbijn Alexander Salomons, Roosje Salomons-Hes en hun kinderen (vlnr) Sara, Abraham, Louis en Sprins. (Bron: Privécollectie Izak Salomons). Foto:

Sprekende herdenkingen op historische locaties

Herdenkingsprogramma Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet

NIJMEGEN - Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet is een jaarlijks terugkerend programma van sprekende herdenkingen. Na twee online edities keert dit landelijke evenement terug naar huiskamers door heel het land. Dinsdag 3 mei in Nijmegen.

Vertellers, bezoekers en bewoners delen verhalen in huizen waar Joden of verzetslieden woonden en werkten voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Kom tussen 30 april en 5 mei langs in één van de zestien steden om naar de verhalen te luisteren en indrukken te delen, of bekijk de talkshow met Hanneke Groenteman online. 

Zestien steden

Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet vindt in 2022 plaats in 16 steden en wel Amsterdam, Assen, Bergen op Zoom, Den Haag, Deventer, Elburg, Groningen, Haarlem, Hoorn, Leeuwarden, Nijmegen (3 mei), Schoonhoven, Utrecht, Wageningen, Winterswijk en Zaanstad.  

Het programma is gratis toegankelijk en de bijeenkomsten duren maximaal een uur. Houd rekening met een beperkt aantal plaatsen in sommige huizen. Je kunt geen plaatsen reserveren, kom daarom ruim op tijd. 

Gerard Noodtstraat 121

In de oude synagoge Gerard Noodtstraat 121 vertelt Izak Salomons over zijn oom Alexander Salomons, die tot april 1943 de rabbijn van Nijmegen is geweest en met zijn gezin naast de synagoge woonde. Alexander, zijn vrouw Roosje Salomons-Hes en hun 4 kinderen werden in Sobibor vermoord. Dr. Jan Brauer vertelt over de vluchtelingenhulp van rabbijn Salomons. Om 11.00 en 14.00 uur.

Mariënburg 70

Willem van Wely vertelt in Mariënburg 70 over zijn oud-collega Fritz Tauber, die samen met zijn vrouw Helene Tauber-Buks tot de grote razzia van november 1943 op dit adres woonde. Vanaf het begin van 1943 tot de bevrijding zaten Fritz en Helene op verschillende onderduikadressen in Friesland. Willem Oosterbaan en Leo van den Munkhof van www.oorloginNijmegen.nl vertellen over de oorlogsperiode van Fritz en Helene. Om 13.00 en 14.00 uur.  

Pontanusstraat 27

Pontanusstraat 27 was het ouderlijk huis van Elly, Louis en Kitty de Wijze, die terugkeerden uit de kampen en de onderduik. Hun ouders, Jacob de Wijze en Saartje de Wijze-Katan, zijn in Auschwitz vermoord. Kitty Kat, Desiree de Wijze en Marianne Moens-Nijstad, dochters van Elly, Louis en Kitty, vertellen over hun familie. Om 14.00 en 15.00 uur.

Begijnenstraat 11

Begijnenstraat 11 was vanaf 1936 het huis van Abraham Vrengel, Mietje Vrengel-Eichenwald en hun dochters Fokkina en Dinie. In 1942 kwam Roosje Maas-Eichenwald, de zus van Mietje, met haar dochter Diena bij het gezin van Abraham en Mietje op dit adres wonen. Diena Maas heeft Auschwitz overleefd. Rebecca Berry, de kleindochter van Diena Maas zal over haar oma en de families Vrengel en Maas vertellen. Om 11.00 en 13.30 uur.

David Menco, Elisabeth Menco-Lindeman en hun zoons Nathan en Sallie woonden op Lange Hezelstraat 41. Nathan heeft op verschillende onderduikadressen gezeten; zijn ouders en broer werden vermoord. Philip Menco, de zoon van Nathan, zal in het huis van de familie Vrengel, Begijnenstraat 11, over zijn vader en de familie vertellen en ook over hun relatie met de familie Vrengel. Om 12.00 en 14.30 uur.

Sint Maartenskliniek

Salomon Jacob Spier (Piet) werkte in de Sint Maartenskliniek en zat ondergedoken bij de familie Nas, Broerdijk 1. Hij is in april 1944 verraden en opgepakt en is in 1945 in Mauthausen omgekomen. Mevrouw G.M. Aalders-Nas, dochter van slager W.S. Nas zal in de Sint Maartenskliniek samen met haar zoon Bas vertellen over Piet en zijn relatie met de Sint Maartenskliniek en met haar familie. Om 15.00 en 16.00 uur.

Online talkshow met 
Hanneke Groenteman 

Naast de herdenkingen op locatie is er dit jaar een online talkshow, gepresenteerd door Hanneke Groenteman. Zij spreekt met overlevenden, nabestaanden en bewoners over drie bijzondere oorlogsverhalen uit Gouda, Hoogeveen en Westzaan. Kijkers kunnen live vragen stellen en reageren op de verhalen. De talkshow is op 3 mei vanaf 19.30 uur live te zien op de website van het Joods Cultureel Kwartier (jck.nl/nl/page/talkshow)

Het volledige programma in Nijmegen vind je hier:
jck.nl/nl/page/nijmegen.

Rechts Elly en Kitty de Wijze en hun moeder Saartje de Wijze-Katan (tweede van links) voor het huis, Pontanusstraat 27, Pasen 1939 (Privécollectie Kitty Kat)
Sallie Menco. (Privécollectie Philip Menco)
Salomon Jacob met Nel, Willy en Trudy Nas. (Foto: Privécollectie familie Nas)
David Menco, Elisabeth Menco-Lindeman en hun zoons Nathan (rechts) en Sallie.