Oude nieuwjaarskaarten in etalages binnenstad
AlgemeenNIJMEGEN - Op 16 locaties in de binnenstad van Nijmegen hangen van 15 december tot en met 6 januari 2023 oude prenten met een nieuwjaarsgroet. Kijk voor de wandelroute bij de agenda op huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl bij nieuwjaarsprenten.
De lengte van de route is 3,3 kilometer en de looptijd is ongeveer 45-60 minuten. De route is gemaakt door Hans Wegman en René van Hoften en de oorspronkelijke zwart-witprenten zijn ingekleurd door Kees Moerbeek, Willem Venerius en Marijke Eken.
Lantaarnopstekers
In de 19e eeuw gingen Nijmegenaren met Nieuwjaar langs de deur om hun beste wensen aan te bieden. Vooral het gemeentepersoneel, zoals vuilnisophalers, lantaarnopstekers en nachtwakers, bood een mooi gedrukte prent aan met een liedje of vers.
Lezing
Donderdag 15 december verzorgt historicus René van Hoften een lezing over de Nijmeegse Nieuwjaarsliederen. De lezing is in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis in de Mariënburgkapel. Aanvang 19.30 uur. Vrij entree.
De Nieuwjaarsviering kent een lange geschiedenis van vuurwerk, feesten, lawaai maken, zingen en wenskaarten verspreiden. Sinds het begin van de achttiende eeuw komt daarbij het langs de deur verkopen van Nieuwjaarsliederen. Het eerste in Nijmegen is het Karremansliedeken in 1731 gedrukt door Van Goor op de Lange Hezelstraat, gevolgd door tientallen andere teksten, aangeboden door beroepsgroepen zoals klepperlieden, askarlieden, torenwachters, klokkenluiders en kolendragers, in dienst van de gemeente.
Armoede
De ontstaansreden van dit verschijnsel lag in de grote armoede die Nijmegen sinds de Tachtigjarige Oorlog en de Franse veroveringen in de greep had gekregen. Bijna de helft van de bevolking werd op een of andere manier bedeeld, elke gelegenheid om wat centen bij te verdienen werd aangegrepen. Dus vandaar onder meer de verkoop van nieuwjaarsliederen bij dienstbodes aan de deur van herenhuizen.