Omslag van de online publicatie Sporen van slavernijverleden in Gelderland.
Omslag van de online publicatie Sporen van slavernijverleden in Gelderland. Foto:

Aanknopingspunten om verder te graven in verleden

Nieuw onderzoek naar slavernijverleden

NIJMEGEN - Door heel Nederland zijn sporen van het Gelderse slavernijverleden terug te vinden. Op initiatief van Erfgoed Gelderland is onderzoek gedaan naar deze Gelderse sporen. De resultaten zijn gebundeld in 'Sporen van slavernijverleden in Gelderland' waardoor de sporen van slavernijverleden in Gelderland zichtbaar en doorzoekbaar zijn. 

Verschillende auteurs, historici, vrijwilligers, archieven en erfgoedinstellingen hebben bijgedragen aan het project Sporen van slavernijverleden in Gelderland. Door onderzoek in (privé-)archieven en Gelderse collecties, en aan de hand van persoonlijke verhalen kwamen steeds meer sporen van het slavernijverleden aan het licht. 

Deze ‘snippers van informatie’ vertellen ons meer over tot slaaf gemaakten, slaveneigenaren en over het leven in buitenhuizen en op plantages. Met deze informatie uit archieven en verhalen is bijvoorbeeld het leven van Anna van Vossenburg getekend. 

Over Anna was nauwelijks iets te vinden dat van haar zelf afkomstig was, zoals privé spullen, tekeningen of brieven. Enkel via de ogen van de mensen die haar tot slavin hadden bestempeld en als hun bezit gebruikten en beschouwden, weten we nu iets over Anna.

Eén van de verhalen uit de regio is het verhaal van Mabba uit Angola. Op 21 april 1812 deed hij zijn belijdenis in een kerk in Velp. Bij zijn doop vijf dagen later in diezelfde kerk nam hij de naam Christiaan Lespau aan. Mabba was toen ongeveer 26 jaar oud. Later vertrok hij naar Arnhem, waar hij werkte als bediende, hij werd 'oppasser' in Den Haag en was tussendoor in Rheden 'herenknegt' en 'koopman'. Uit het onderzoek blijkt dat zijn stamboom is vertakt tot in de huidige tijd.

Naast de sporen uit archieven en collecties, beschrijft de publicatie ook persoonlijke verhalen van mensen die vertellen over hun familiegeschiedenis en hoe zij vandaag de dag kijken naar dit verleden. Het levert nieuwe aanknopingspunten op voor nader onderzoek. Meer info: mappingslavery.nl;  mijnGelderland.nlwww.erfgoedgelderland.nl

Schilderij Anne de Bye met bediende, circa 1690. (Foto: Wikimedia Commons CC0)
Foto van het doopboek van de kerk van Rosendael met daarin de naam van Quaco (Foto: Ineke Mok, CC BY NC)
Tekeningen door directeur Van Vossenburg Bray rond 1850 (Bron: Gelders Archief, Collectie Ver Huell, CC BY 3.0)
Afbeelding