Erkenning voor oorlogsslachtoffers

Nijmegen - Een begraafplaats aan de Graafseweg? Veel mensen weten niet eens van het bestaan af. En al helemaal niet dat hier de meeste oorlogsslachtoffers van Nijmegen begraven liggen. Hoog tijd dat daarin verandering komt, vindt onderzoeker en schrijver Bart Janssen. Op 4 mei verzorgt hij daarom een presentatie en een rondleiding om meer bekendheid te geven aan het bestaan en het verhaal achter deze begraafplaats.

“Zo’n twee jaar geleden werd ik benaderd door Agnes Scholten en Sytse Brandenburg van buurtvereniging Hoog Heseveld”, begint Bart zijn bevlogen verhaal. “Zij wilden graag meer weten over de begraafplaats bij hen in de buurt en vroegen mij om hen een kleine rondleiding te geven.” Een vraag die Bart deed besluiten om zich eens wat meer in het terrein te gaan verdiepen. “Over andere begraafplaatsen waar oorlogsslachtoffers begraven liggen, zoals aan de Daalseweg of Rustoord, heb ik in de loop der jaren heel wat informatie vergaard. Van deze plek wist ik echter nog niet zoveel.”
Zo ontdekte Bart onder andere dat er zich op deze begraafplaats, behalve het grote massagraf met talloze slachtoffers van het bombardement in februari 1944 en uit de latere frontstadperiode, nog een tweede massagraf bevindt. “Dat kwam ik ineens tegen op een oude plattegrond. Ik vermoed dat niemand nog van het bestaan afwist. En wie er allemaal in dit massagraf liggen, heb ik nog niet kunnen achterhalen.”
Iets waar Bart zich overigens niet door uit het veld laat slaan. “Als ik mijn tanden eenmaal ergens in zet, zet ik ook alles op alles om zoveel mogelijk informatie bij elkaar te sprokkelen. Niet alleen over dit tweede massagraf, dat waarschijnlijk is gecreëerd toen het eerste vol was, maar ook de verhalen van de oorlogsslachtoffers die elders op deze begraafplaats begraven liggen. Telkens vind ik weer nieuwe puzzelstukjes waardoor ik inmiddels al wat namen van slachtoffers heb weten te achterhalen die her en der begraven liggen. En iedereen die mij nog meer kan vertellen over deze begraafplaats, hoe klein ook, roep ik op om zich bij mij te melden. Erkenning is ontzettend belangrijk voor de nabestaanden en ik vind het hoe dan ook van groot belang dat dit soort verhalen nooit verloren gaat.”
Toen Agnes en Sytse hem onlangs benaderden om het 4 mei wat grootser aan te pakken en een presentatie plus rondleiding te verzorgen voor meerdere geïnteresseerden, was Bart dan ook meteen enthousiast. “Op het eerste massagraf staat sinds 2006 een monument, ik vind dat ook dit tweede massagraf erkenning verdient. Daarom deel ik maar al te graag alles wat ik tot nu toe heb ontdekt over de begraafplaats en de oorlogsslachtoffers die hier ooit begraven werden.”
De presentatie van Bart vindt zaterdag 4 mei om 14.00 uur plaats in de karakteristieke aula op de begraafplaats. Gevolgd door een optreden van het koor Schola Kantorum Karolus Magnus en een rondleiding. M.m.v. Stichting Begraafplaatsen Nijmegen.

(Tekst: Maaike van Helmond)