Geschiedenislessen

Onlangs was het Holocaust Remembrance Day, ter herdenking aan de systematische moord op ongeveer 6 miljoen Joden (en andere slachtoffers) door het Nazi-regime in de Tweede Wereldoorlog. 

Een dergelijke herdenkingsdag is nuttig en nodig. Want uit recent onderzoek blijkt dat een deel van de hedendaagse jongeren en jongvolwassenen gelooft dat de holocaust een mythe is, of dat het aantal slachtoffers overdreven wordt. Ernstig. Dat moeten wij onszelf als samenleving aantrekken. Want ook Nederlanders van nu, hier of elders geboren, moeten weten wat er gebeurd is en wat dat voor gevolgen had. Hoe verder de Tweede Wereldoorlog in de tijd van ons af ligt, hoe belangrijker. 

Alleen al uit onze stad zijn ruim 400 Joden gedeporteerd en gestorven. Stolpersteine voor de huizen waar zij woonden helpen ons hen te herinneren. We herdenken samen oorlogsslachtoffers. Er zijn documentaires en boeken met Nijmeegse ooggetuigenverhalen. En vorige week werd een stadswandeling voor jongeren en hun ouders georganiseerd, waarin het verhaal van de oorlog en Joodse Nijmegenaren centraal stond. Zo komen feiten tot leven. Dat maakt indruk. Wat je weet uit het verleden, kan je helpen om te bepalen wie je wilt zijn en hoe je je dan (niet) zou moeten gedragen.

Onze voorgeschiedenis maakt Europa, Nederland, Nijmegen tot wat we nu zijn. Toch is er nog steeds antisemitisme en worden mensen gediscrimineerd en buitengesloten om wat ze zijn, waar ze in geloven, waar ze vandaan komen of van wie zij houden. Ook in onze stad. Er zijn ook nu politieke stromingen die propaganda gebruiken, ook nepnieuws genoemd. En de beschikbare technologie maakt dit geloofwaardiger. 

Dit alles is een oproep tot gedegen geschiedenisonderwijs, dat de historie tot leven brengt voor de jeugd van nu. Een pleidooi voor het opvoeden van een generatie die kritisch kijkt naar informatie die hen wordt aangeboden, die moeite doet om feiten te verzamelen en een eigen mening te vormen. Een kleine groep Nederlanders gelooft de overheid, wetenschap of onafhankelijke journalistiek per definitie al niet meer. Maar wel in complottheorieën van onbekende afzenders op social media. Let wel, dit betreft niet alleen jongeren. Dat baart zorgen.

Aan de overheid, ouders en het onderwijs in ieder geval de belangrijke taak om kinderen een kritische houding en een betere historische feitenkennis mee te geven. Ook volwassenen raken nog makkelijk de weg kwijt in het enorme woud van meningen dat dagelijks op ons afkomt. Deskundigen kunnen ons helpen om door de bomen nog het bos der feiten te zien, en de betekenis daarvan te duiden. Laat wantrouwen door gebrek aan kennis geen grondhouding worden. Want gruwelijkheden zoals de holocaust, die willen wij nooit meer.

Reageren op de column van de burgemeester? Mail naar: Secretariaatburgemeester@nijmegen.nl