Taalambassadeur Linda in de bieb.
Taalambassadeur Linda in de bieb. Foto: LBL

Aanpak laaggeletterdheid in gemeente Nijmegen

Algemeen

NIJMEGEN - In Nederland hebben 2,5 miljoen volwassenen moeite met lezen en schrijven. Ook rekenen en het gebruiken van een computer of smartphone vinden zij vaak lastig. Iets wat in deze tijd belangrijk is bij het zoeken van een baan, communiceren met je collega’s of om bankzaken te regelen. De gemeente Nijmegen vindt het belangrijk om zo veel mogelijk mensen hiermee te helpen. De gemeente sprak met Taalambassadeur Linda, die op latere leeftijd hulp zocht om te leren lezen en schrijven.

Door Lize Gerritsen (LBL)

“Het begon in groep drie. Ik gokte alle woorden die ik las, omdat ik ze gewoonweg niet kon lezen. Met de drie-minuten-toets, waar je zo snel mogelijk woordjes moet lezen, viel ik door de mand en schaamde ik me ontzettend.”

Soepfantasie

“Voorlezen? Mij niet gezien. In groep 5 zei mijn juf: ‘je hebt soepfantasie!’ Ik voelde me begrepen door haar, omdat ze inzag dat ik niet begrijpend kon lezen. Helaas werd er in de jaren daarna op school te weinig aandacht aan geschonken. Ik, met mijn soepfantasie, paste niet een hokje. Niet begrijpend kunnen lezen was geen ‘ding’, waardoor ik het gevoel kreeg dat ik niets kon.”

Steeds onzekerder

Ouders hebben een belangrijke rol in de taalontwikkeling van hun kind. Helaas lopen kinderen in taalarme gezinnen een groter risico om op te groeien tot laaggeletterde volwassenen. “Mijn moeder kon gelukkig goed lezen en hielp mij dagelijks met oefenen, maar als iets keer op keer niet lukt maakt dat je onzeker. Het is lastig om dan vertrouwen te houden. Ik voelde me opgesloten in mijn eigen hokje, waar ik niet zelf uit ging komen.”

Terug de schoolbanken in

“Hóé kan ik ooit mijn zoontje voorlezen, als ik zelf niet eens kan lezen?”, vroeg Linda, hoogzwanger van haar tweede zoontje met het schaamrood op d’r wangen, tijdens een voorleesworkshop op de peuteropvang. “Toen ik de vraag stelde, had ik niet verwacht dat er echt een oplossing was. Jet, docent op het ROC, vertelde me dat je als volwassene Nederlands, rekenen en computervaardigheden kunt leren op het ROC. Als snel had ik een gesprek met iemand die voorheen ook laaggeletterd was. Ik was gelijk verkocht en voelde me zo goed! Met hulp van de gemeente kon ik terug de schoolbanken in en daar ben ik tot op de dag van vandaag nog dankbaar voor.”

Het echte verhaal van de Titanic

“Er ging een wereld voor me open en uiteindelijk heb ik het helemaal voor mezelf gedaan. Het geeft zo’n topgevoel als je je kinderen gewoon kan voorlezen en je hen kunt helpen met huiswerk. En extra leuk: door de Nederlandse lessen kan ik nu ook beter Engelse films volgen, omdat ik nu de ondertiteling beter kan lezen. Ik had de film Titanic al vaak gezien, maar nu begrijp ik het verhaal pas echt.”

Laaggeletterden helpen

“Vroeger was alles lastiger: voorlezen, maar ook bijvoorbeeld mijn kind aanmelden voor zwemles. Dat maakte me zó onzeker! Nu het roer om is, voel ik me sterker. Ik kan het! Ik had het geluk dat ik die ene vraag tijdens de voorleesworkshop tóch heb durven te stellen en ik hulp kreeg. Dit wilde ik ook voor anderen doen en ben daarom Taalambassadeur geworden. Ik geef lezingen bij bedrijven, de peuteropvang en gemeentes en praat met mensen die in hetzelfde schuitje zitten.”

Helpende hand

Mogelijk hebben in jouw omgeving meer mensen moeite met lezen en schrijven dan je denkt. Veel laaggeletterden praten er niet over en schamen zich er zelfs voor. Ze geven dan liever een smoesje zoals ‘ik lees dit thuis even!’ of ‘ik ben mijn bril vergeten’. Jij kunt dan ook helpen door het gesprek aan te gaan en door te verwijzen naar hulp. In de bibliotheek op Mariënburg 29 in Nijmegen zijn medewerkers aanwezig die kunnen helpen om de juiste hulp te zoeken. Ook kunnen mensen bellen naar tel. 0800 - 023 4444. Lessen zijn vaak gratis of voor een klein bedrag te volgen.

Linda bij het ROC.